Genç Kanser Hastalarının Hastalık Anlatılarının Güçlendirme Yaklaşımı Temelinde Analizi (MAKALE)

ÖZET: Bu araştırmanın amacı, güçlendirme yaklaşımını genç kanser hastaları örneğinde irdelemek ve hastalık sürecini bireylerin gözüyle çok yönlü analiz etmektir. Araştırma yöntemi olarak niteliksel yaklaşım seçilmiştir. Kanser hastaları, hastalık süresince sıklıkla kontrol kaybı ve bunun neden olduğu güçsüzleşme sorunu yaşamaktadırlar ve kanser konusunun güçlendirme yaklaşımı temelinde ele alınması, konuyu derinlemesine analiz edebilmek bakımından son derece anlamlı ve yararlı görülmektedir.

Çalışmanın veri toplama aşamasında, genç kanser hastalarının güçlendirme kavramsallaştırmalarının anlaşılması ve güç kaynaklarının keşfedilmesi için katılımcı gözlem ve derinlemesine görüşme tekniklerine başvurulmuştur. 20 bireyle yapılan derinlemesine görüşmeler yoluyla, güçlendirme sürecinin dinamiklerinin ayrıntılı olarak tanımlanması söz konusu olmuştur. Kanser hastasının güçlenme sürecini analiz edebilmek için, fiziksel, psikolojik, duygusal ve tinsel boyutlarda (içsel – kişisel) yaşanan güçsüzleştirici veya güçlendirici dinamiklerin yanı sıra, aile sistemi, profesyonel (müdahaletedavi) sistem ve özellikle toplumsal ve kültürel bağlamlar (dışsal - kişiler arası) birbirleriyle ilişkili ve farklı değişkenler olarak dikkate alınmıştır. Araştırmanın uygulama süreciyle elde edilen verilerin tematik analizi sonucunda, kanser deneyiminin güçlendirme yaklaşımı bağlamında beş temel özelliği ortaya çıkmıştır. Bunlar; düşünsel değişim süreci, inancı artırma ve koruma süreci, etkileşim süreci, bilgi-beceri kazanma süreci ve kontrol sürecidir. Beş temadan her birinin işleyişi bireyin gereksinimlerine ve hastalığının doğasına göre farklılık göstermektedir. Bu durumun temel nedeni, güçlendirme yaklaşımının dinamik bir kavramsal tasarım olmasıdır. Farklı güç dinamikleri her bireyin iç dünyasında farklı etkiler yaratmaktadır. Son tahlilde bu çalışma, güç ve yetki ilişkilerine dayalı bu toplumda, kanser bağlamında bu ilişkilerin hasta merkezli olarak yeniden kurgulanması gerektiğini çeşitli somut önerilerle ortaya koymaktadır.

Atıf için (APA 5): Tuncay, T. (2009). “Genç Kanser Hastalarının Hastalık Anlatılarının Güçlendirme Yaklaşımı Temelinde Analizi”, Toplum ve Sosyal Hizmet, 20(2), 69-88.

Makalenin tam metni için lütfen buraya tıklayınız.